Μάνα και κόρη, η Τζαννή και η Μαργαρίτα, μοναδικές στην υλοποίηση μιας αρετής: της αξιοπρέπειας, εθνικά τονισμένης, καθώς τα τεκμήρια ζωής και οι εμπειρίες τους συμπορεύονται με την ιστορική εμπειρία και τις καταθέσεις της στο παρόν. Την επική και λυρική προσωπογραφία τους, δυο γενεών ανέστια ευτυχία, και ολόκληρο το μικρόκοσμο γύρω τους, ακέραιο μέσα στον καταπονημένο κόσμο των παθών και των πράξεων, των προσδοκιών και των διαψεύσεών του, αφηγείται έμμεσα η συγγραφέας, με τη μεσολάβηση του παρατηρητή: την ιστορία των γυναικόπαιδων στο μύθο της ελληνικής ξενιτιάς που πλάθουν θύματα αιώνιας κάποτε υπομονής και παράξενων διαπλοκών της ζωής το δρόμο του ατέρμονος νόστου. Ανάμεσα στο χαμηλό τόνο σκηνικό της φτωχής πατρίδας και στη χαοτική σκηνογραφία της ξενιτιάς οι ήρωες επωμίζονται την αρχέτυπη βάσανο της μοναξιάς, ακόμα και μέσα στην άλλη βάσανο της κοινωνικής τους συμβίωσης. Νοοτροπίες, απαγορεύσεις και επιταγές, εναρμονίσεις με την κοινή αντίληψη, ιεραρχίες και συστήματα συμβιβασμών υφαίνουν αλυσιδωτά την υφή της αιχμαλωσίας και του αναπόδραστου απ' αυτήν. Η αξιοπρέπεια στην έκφραση των συναισθημάτων των ηρώων της και η δωρική αυτοσυγκράτηση εμπλέκει και την ίδια τη συγγραφέα στη λιτότητα και την αυτοσυγκράτηση των γλωσσικών και εκφραστικών της μέσων, εμμένοντας περισσότερο στην αυθυπαρξία του γεγονότος και τα υπόκρυφα σημαινόμενα του κόσμου του.

Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού

Μια νεαρή κοπέλα, σμιλεμένη από τη γαλλοτραφή Πολίτισσα μάνα της, μεγαλώνει ανυποψίαστη στη Νίσυρο της λάβας και της γύμνιας. Όμορφη, έξυπνη, με σπουδές στην Ιταλοκρατούμενη Ρόδο, αφήνεται στον έρωτα ενός νεαρού συμπατριώτη της. Στο βάθος μακριά φαντάζει η απουσία του πατέρα στην Αμέρικα. Και η παρουσία της ανδρόγυνης μάνας. Ο έρωτας της Μαργαρίτας θα ανατραπεί την έσχατη στιγμή. Και η προδοσία θα σημαδέψει όχι μόνο την τύχη της, αλλά ένα ολάκερο νησί προκαλώντας μια συγκλονιστική ανθρώπινη καραμπόλα. Και η Μαργαρίτα; Υποκύπτει τελικά στη νομοτέλεια πως "Η Ζωή είναι μεγαλύτερη απ την Αγάπη";

Τα ήθη της εποχής και η ιστορία της Ιταλοκρατούμενης Δωδεκανήσου περνούν ως υπόβαθρο στο μυθιστόρημα, που κυριεύει τις αισθήσεις με τη γνησιότητα των ανθρώπινων χαρακτήρων και την αφοσίωση στις άκαμπτες παραδόσεις του νησιού της λάβας.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

Στοιχεία βιβλίου: εκδ. Ψυχογιός, σελ. 408, εκδ. 2009