Ο βραβευμένος συγγραφέας Γιάννης Καλπούζος, έδωσε μια αποκλειστική συνέντευξη για τους αναγνώστες του diabazoume.gr.
Ο συγγραφέας τιμήθηκε με το Βραβείο Αναγνωστών 2009, για το βιβλίο του «Ιμαρέτ. Στη σκιά του ρολογιού», εκδόσεις Μεταίχμιο, 2008.
Το μυθιστόρημα «Ιμαρέτ» κυκλοφορεί και σε Audio book όπου ίδιος ο συγγραφέας διαβάζει το βιβλίο χωρίς περικοπές και σε ορισμένες περιπτώσεις με τις απαραίτητες επεξηγήσεις (π.χ. διπλές ημερομηνίες μουσουλμανικές – ευρωπαϊκές). Η έκδοση εξυπηρετεί τυφλούς και όσους έχουν δυσκολίες στην ανάγνωση λόγω κινητικών προβλημάτων κ.λπ. Επίσης όσοι ταξιδεύουν μπορούν να ακούσουν κάποια κεφάλαια του βιβλίου αντί να τα διαβάσουν.
Η ποιητική φλέβα και η άριστη χρήση των λέξεων κάνουν τη συνέντευξη πραγματικά μοναδική. Απολαύστε την...
Ποιο είναι το αγαπημένο σας ρητό;
Ο θάνατος δεν μας αφορά. Γιατί όσο υπάρχουμε εμείς, δεν υπάρχει εκείνος. Κι όσο υπάρχει εκείνος, δεν υπάρχουμε εμείς. Του Επίκουρου.
Πως ξεκινήσατε να γράφετε;
Θα έλεγα ότι γράφω από πάντα, χωρίς να έχω σκεφτεί ότι θα γίνω συγγραφέας ή ποιητής. Έγραφα στίχους και τους χρησιμοποιούσα ως ερωτικό ελιξίριο ή σκάρωνα παραμύθια και προφορικές ιστορίες με μεγάλη ευκολία από παιδί. Το 1990 και το 1992 μετά από παρακίνηση φίλων τύπωσα δυο πρωτόλειες ποιητικές συλλογές, σε ιδιωτική έκδοση, και συνέχισα γράφοντας στίχους για τραγούδια από το 1995. Το ξεκίνημα μου στη λογοτεχνία έγινε μετά από την προτροπή φίλης μου να ασχοληθώ με τον πεζό λόγο. Έτσι έγραψα το πρώτο μυθιστόρημα «Ο μεθυσμένος δρόμος» που εκδόθηκε από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα το 2000. Μετά την έκδοση αυτή στάλαξε στη ψυχή μου η φλόγα της λογοτεχνίας και πήρα πλέον στα σοβαρά τη γραφή. Γι' αυτό θεωρώ ότι η ουσιαστική είσοδος μου στη λογοτεχνία έγινε το 2002 με τη συλλογή διηγημάτων «Μόνο να τους άγγιζα», που τυπώθηκε από τις εκδόσεις Κέδρος.
Το τελευταίο σας βιβλίο «Ιμαρέτ. Στη σκιά του ρολογιού», πως σας ήρθε η έμπνευση να το γράψετε;
Ξεκίνησα με αφορμή την ιστορία ενός προγόνου μου, τον οποίον αιχμαλώτισαν οι Τούρκοι κατά την έξοδο του Μεσολογγίου και τον έφεραν σκλάβο στην ’ρτα όπου εξαγόρασαν την ελευθερία του οι καλόγεροι της Μονής Κάτω Παναγιάς. Αυτή την ιστορία σκεφτόμουν να την κάνω μυθοπλασία. Έτσι άρχισα να ερευνώ την τοπική ιστορία. Διαπιστώνοντας στη συνέχεια ότι το πολυφυλετικό περιβάλλον της ’ρτας και οι συνθήκες που επικρατούσαν στην καθημερινή ζωή μού επέτρεπαν να γράψω για θέματα που με ενδιέφεραν και απηχούσαν στη δική μου κοσμοθεωρία, ενώ παράλληλα μπορούσαν να στείλουν μηνύματα στη σύγχρονη εποχή, εγκατέλειψα την αρχική ιδέα και προχώρησα στη συγγραφή του Ιμαρέτ.
Ποια είναι η πρώτη σκέψη που κάνετε το πρωί;
Η συνηθέστερη είναι ο θάνατος. Είναι ένας τρόπος να οπλίζομαι απέναντι στην ανθρώπινη ματαιότητα και να καταδικάζω τη ματαιοδοξία.
Το βράδυ με ποιες σκέψεις κοιμόσαστε;
Συνεχίζω να γράφω με το νου μου και να παιδεύω τους ήρωες μου.
Τι σημαίνει για εσάς έμπνευση;
Έμπνευση για μένα δεν είναι μια στιγμιαία ιδέα, αλλά να εισέλθω στην ατμόσφαιρα όπου νιώθω πως φτάνω στην εξαΰλωση και στη μετουσίωση. Είναι αποτέλεσμα ιεροτελεστίας. Προετοιμάζω το έδαφος να με επισκεφτεί η έμπνευση. Όπως ο νηστευτής, προκειμένου να κοινωνήσει των αχράντων μυστηρίων. Ακούω ηπειρώτικα τραγούδια, μπλουζ, τζαζ, διαβάζω ποιήματα ή κείμενα που μου αρέσουν και παράλληλα απομονώνομαι. Γίνομαι αναχωρητής των εγκοσμίων. Είναι οι στιγμές που το Θείο πυρ και η Θεία μανία γεννούν το κατακλυσμιαίο συναίσθημα, η ψυχή αφιερώνεται, δίνεται, και μεταβολίζεται ο έσω και ο έξω κόσμος. Εν ολίγοις περνώ σε διάσταση ενσυνείδητης παραίσθησης και τα γεννήματα του νου καταγράφονται με πυρετώδεις ρυθμούς στο χαρτί ωσάν να με καθοδηγεί αόρατο χέρι.
Τι είναι αυτό που σας γεμίζει και σας βοηθάει να συνεχίσετε το γράψιμο;
Η αγάπη μου για τη γλώσσα, οι στιγμές της δημιουργίας που με μπολιάζουν με το αναπάντεχο συναίσθημα και το ασύλληπτο της φαντασίας και βέβαια η αίσθηση ότι επικοινωνώ μέσα από τις σελίδες των βιβλίων μου με τους αναγνώστες.
Ποιο στοιχείο του χαρακτήρα σας δυσκολεύει τη γραφή σας;
Η εύθραυστη ψυχολογία μου. Αρκεί μια κακή σκέψη, μια δυσαρμονία να διαταράξει το δόσιμο της ψυχής μου για να με τιμωρήσει η έμπνευση με την απουσία της.
Πόσες ώρες την ημέρα γράφετε;
Όταν βρίσκομαι σε δημιουργική περίοδο γράφω τις καθημερινές από 6 έως 8 ώρες, ενώ τα Σαββατοκύριακα μέχρι και 18. Υπάρχουν βέβαια και μεγάλα χρονικά διαστήματα αγρανάπαυσης του νου.
Τι αγαπάτε στους ανθρώπους;
Την καλοσύνη, τον δημιουργικό διάλογο, τις αγαθές ψυχές, την αλληλεγγύη, την ανιδιοτέλεια, το πώς μεταβολίζονται τις στιγμές του κεφιού προτού φανούν τα αρνητικά αποτελέσματα της υπερκατανάλωσης οινοπνεύματος.
Τι δεν συγχωρείτε στους άλλους;
Το τυφλό μίσος, την αχαριστία, την υπέρμετρη φιλαυτία, την έπαρση, το υπερφίαλο που συνήθως έχουν οι μέτριοι, την ειρωνεία.
Τι σημαίνει για εσάς ευτυχία;
Εσωτερική αρμονία, η οποία έρχεται μέσα από την κατάκτηση της σοφίας και της κατανόησης της ζωής. Ωστόσο η αρμονία δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί στον επιθυμητό βαθμό, δεδομένου ότι η ατομική κατάσταση είναι άρρηκτα δεμένη με το συλλογικό γίγνεσθαι. Ιδιαίτερα στις μέρες μας που ολόκληρος ο πλανήτης είναι μια γειτονιά και οι πληροφορίες μας κάνουν κοινωνούς των προβλημάτων όλου του κόσμου. Πώς να νοιώθεις ευτυχισμένος ή να βρίσκεσαι σε κατάσταση απόλυτης αρμονίας όταν υπάρχουν πόλεμοι, όταν η πείνα και οι αρρώστιες θερίζουν εκατομμύρια ανθρώπων και τόσα άλλα που συμβαίνουν στο ευρύτερο και στο κοντινό περιβάλλον του καθενός;
Ποιο είναι κατά την άποψη σας το χειρότερο που μπορεί να συμβεί σε έναν άνθρωπο.
Να απολέσει την ελευθερία του, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Ακόμη, η απώλεια των παιδιών του, από τον βιολογικό θάνατο μέχρι το θάνατο της ψυχής τους που μπορεί να επιφέρει η εμπλοκή τους με τα ναρκωτικά ή με άλλες δραστηριότητες που εκφυλλίζουν την προσωπικότητα τους.
Τι χρειάζονται οι σημερινοί άνθρωποι για να είναι ευτυχισμένοι;
Να κατανοήσουν τη ζωή αντιλαμβανόμενοι το πεπερασμένο της. Να αποβάλλουν όλα τα μη αναγκαία που έγιναν αναγκαία μέσα από το προβαλλόμενο μοντέλο ευτυχισμένης ζωής και να αναζητήσουν μέσα από τη διαφορετικότητα του καθενός το δικό τους δρόμο προς τη σοφία και τις στιγμές που θα τους προσφέρουν αληθινή συγκίνηση και χαρά. Να κατακτήσουν την απλότητα και να μην κατατρώγονται από μικροπρεπείς συμπεριφορές, αδικίες, έχθρες και το στείρο κυνήγι της επίδειξης και του πλουτισμού.
Πως περνάτε τον ελεύθερο σας χρόνο;
Διαβάζοντας, ταξιδεύοντας, απολαμβάνοντας μοναχικές στιγμές, αλλά και επιδιώκοντας την ηδύτητα της συζήτησης.
Πείτε μας 3-5 βιβλία που επηρέασαν τη διαμόρφωση της προσωπικότητας σας και την πορεία του βίου σας.
Τα αποσπάσματα από «Τα ψηλά βουνά» του Ζαχαρία Παπαντωνίου και «Στον καιρό του Βουλγαροκτόνου» της Πηνελόπης Δέλτα, που μας διάβαζε στην τετάρτη Δημοτικού ο δάσκαλός μου Παναγιώτης Κώτσης και με μάγευαν στην ηλικία αυτή που δεν είχα άλλα λογοτεχνικά βιβλία. Κατόπιν, περί τα είκοσι μου, το «’κου ανθρωπάκο» του Βίλχεμ Ράιχ, το «Γυμνό ψωμί» του Μωχάμετ Σουκρί, το «De profuntis» του Όσκαρ Ουάιλντ και το «Ο Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγστον» του Ρίτσαρντ Μπαχ.
Πείτε μας 3-5 βιβλία που προτείνετε ανεπιφύλακτα σε γονείς να διαβάσουν τα παιδιά τους ή στα παιδιά τους.
«Ο μικρός πρίγκιπας» του Σαίντ Εξυπερύ,
«Ο πόλεμος των κουμπιών» του Λουί Περζό,
«Ένα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλιν» της Μπέτυ Σμιθ,
«Τα δελφινάκια του Αμβρακικού» του Ντίνου Δημόπουλου,
«Το κόκκινο πουλί που το λέγων Φλόγα» της Ελένης Πριοβόλου.
Πείτε μας 3-5 βιβλία που θα κρατούσατε αν έπρεπε να μείνετε σε ερημονήσι
«Εκατό χρόνια μοναξιά» του Μαρκές,
«Αμοργός» του Γκάτσου,
«’ξιον Εστί» του Ελύτη,
«Το Θείο τραγί» του Σκαρίμπα,
«Έγκλημα και τιμωρία» του Ντοστογέφσκυ.
3-5 βιβλία που διαβάσατε συστηματικά πάνω από μια φορά
«Χαμένα όνειρα» του Μπαλζάκ,
«Ο κοτζαμπάσης του Καστρόπυργου» του Καραγάτση,
«Ο παίχτης» του Ντοστογιέφσκι,
«Απομνημονεύματα» του Μακρυγιάννη,
«Ασκητική» του Καζαντζάκη.
3-5 βιβλία που ξεκινήσατε αλλά δεν καταφέρατε ποτέ να τα τελειώσετε
«Οδυσσέας» του Τζαίημς Τζόυς,
«Ηθική» του Σπινόζα,
«Ο Δον κιχώτης» του Θερβάντες,
«Το όνομα του ρόδου» του Ουμπέρτο Έκο.
Το βιβλίο που θα θέλατε να έχετε γράψει εσείς
«Η πάπισσα Ιωάννα» του Ροΐδη.
Το βιβλίο που διαβάζετε αυτές τις μέρες
Αυτόν τον καιρό γράφω και στα διαλείμματα διαβάζω διάφορους ποιητές.
Το ερωτηματολόγιο συντάχτηκε από τη Νανού Νικολά, για το www.diabazoume.gr, Μάρτιος 2010.
Copyright 2009 www.diabazoume.gr
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Γιάννης Καλπούζος γεννήθηκε στο χωριό Μελάτες της ’ρτας, το 1960. Απο το 1982 ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Ασχολείται με την ποίηση, το διήγημα και το μυθιστόρημα. Με το μυθιστόρημα του "Ιμαρέτ, στη σκιά του ρολογιού" κέρδισε το βραβείο αναγνωστών 2009, ενώ με την ποιητική συλλογή "Έρωτας νυν και αεί" ήταν υποψήφιος στη μικρή λίστα για το κρατικό ραβείο ποίησης 2008. Το "Ιμαρέτ" μεταφράστηκε στα τουρκικά και θα κυκλοφορήσει στην Τουρκία το Φθινόπωρο του 2010. Από το 1995 έχει υπογράψει τους στίχους 67 τραγουδιών, μεταξύ των οποίων τα «Δέκα μάγισσες», «Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου», «Τι μου' χει λείψει», «Γιατί πολύ σ' αγάπησα». Ακόμη τους στίχους 18 τραγουδιών στο παιδικό θεατρικό «Τρυφεράκανθος». Τραγούδια του έχουν ερμηνεύσει η Γλυκερία, ο Ορφέας Περίδης, ο Γιάννης Σαββιδάκης, η Ελένη Πέτα, οι Οπισθοδρομικοί, ο Κώστας Μακεδόνας κ.ά.
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
Ποιητικές Συλλογές:
Το νερό των ονείρων. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2000
Το παραμιλητό των σκοτεινών Θεών. Αθήνα, Ίκαρος, 2006
Έρωτας νυν και αεί. Αθήνα, Ίκαρος, 2007
Μυθιστορήματα:
Μεθυσμένος δρόμος. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2000
Παντομίμα φαντασμάτων. Αθήνα, ’γκυρα, 2005
Ιμαρέτ. Στη σκιά του ρολογιού, Αθήνα, Μεταίχμιο, 2008
Συλλογές διηγημάτων:
Μόνο να τους άγγιζα. Αθήνα, Κέδρος, 2002
Copyright 2010 www.diabazoume.gr.
